بهداشت و سلامت كودك

دكتر پوال آفيت، رئيس بيماري‌هاي مسري بيمارستان كودكان فيالادلفيا، مي‌گويد: «كودكان براي اينكه سيستم ايمني قوي و آنتي بادي‌هاي كافي داشته باشند، لازم نيست بيمار شوند. بدن برخي از كودكان فقط با قرار گرفتن در معرض بيماري (بدون اينكه واقعا دچار سرماخوردگي شوند)، عليه آن آنتي بادي مي‌سازد». بنابراين تقويت سيستم ايمني كودك از اين طريق رخ مي‌دهد.

شما مي‌توانيد براي افزايش مقاومت كودكتان در برابر سرما خوردگي و آنفلوآنزا كارهايي را انجام دهيد و قرار گرفتن او در معرض ميكروب‌هاي خطرناك را محدود كنيد.

كودك بايد تمامي واكسن‌هايش را دريافت كند. ايمن سازي كودك (تقويت سيستم ايمني كودك) بهترين راه حفظ سلامتي اوست. واكسن، كودك را بدون مبتلا شدن او، از بيماري‌هاي خطرناكي مثل سياه سرفه مصون مي‌دارند.
شيرخودتان را به او بدهيد. فرهنگسراي بهداشت كودكان آمريكا خاطر نشان مي‌كند كه موثر‌ترين شيوه تقويت سيستم ايمني كودك، شايد آسان‌ترين شيوه باشد: شيرخودتان. شير شما حاوي آنتي بادي‌هايي عليه بيماري‌هايي است كه قبلاً به آن مبتلا شده‌ايد. درست است كه دادن شير خودتان به كودك لزوماً او را از مبتلا شدن به بيماري حفظ نمي‌كند، اما مطالعات نشان مي‌دهد كه دادن شير خودتان به او، زمان و شدت ناراحتي‌هاي رايج ميان كودكان مانند عفونت گوش را كاهش مي‌دهد. فرهنگسراي بهداشت كودكان به مادران توصيه مي‌كند كه حداقل يك سال به كودك خود شير بدهند. هر مقدار زماني كه شير خودتان را به او بدهيد، بهتر از اين است كه كاملاً او را از شير خودتان محروم كنيد. اما سعي كنيد حداقل ۴ ماه اول شير خودتان را به او بدهيد.
تا شش ماهگي، نوزاد را وارد جمع‌هاي بزرگ نكنيد. بهتر است نوزادتان را تا شش ماهگي وارد مجامع عمومي يا جمع بزرگي از مردم نكنيد. مخصوصاً در فصل زمستان كه ويروس‌هاي بيشتري در فضا پخش مي‌شود. اما خيلي نگران اين مساله نباشيد. رفتن به پياده روي در يك روز گرم تابستاني در هواي آزاد، او را مريض نخواهد كرد.
حواستان به كسي كه او را بغل مي‌كند، باشد. سيستم ايمني تكامل نيافتهٔ كودك، او را بيشتر مستعد ابتلا به سرماخوردگي مي‌كند. كساني كه او را بغل مي‌كنند، او را مي‌بوسند، يا نزديك او عطسه مي‌كنند، ممكن است شما را به دردسر بياندازند. چيزي كه باعث بيمار شدن كودكان مي‌شود، قرار گرفتن در معرض ساير افراد و ميكروب‌هايي است كه آن‌ها حامل آن‌ها هستند.
دست‌‌هايتان را مكرراً بشوييد. هر كسي كه مي‌خواهد به كودكتان دست بزند، بايد دست‌هايش را شسته باشد. كار‌شناسان معتقدند كه شستن مكرر دست‌ها بهترين راه پيشگيري از شيوع بيماري است، زيرا ويروس‌ها روي دستگيره در‌ها و ساير اشيائي كه مدام با آن‌ها تماس داريم، زندگي مي‌كنند.
به كودكان اجازه ندهيد كه نوزادتان را ببوسند. اگر كلاً مي‌خواهيد كه خودتان را راحت كنيد، مي‌توانيد به خواهران و برادران بزرگ‌تر او اجازه بدهيد كه او را بغل كنند اما اجازه ندهيد كه او را ببوسند. كودكان زير شش سال بيشتر بيمار مي‌شوند و احتمال اينكه حامل ويروس سرماخوردگي باشند، بيشتر است.
يك تكاني به او بدهيد. باور كنيد يا نكنيد، حتي نوزادان كه يك مرتبه در حال آموزش چيزهاي زيادي هستند، ممكن است استرس داشته باشند، كه اين مساله سيستم ايمني آن‌ها را تضعيف مي‌كند. استرس آن‌ها را مي‌توانيد با ورزش كاهش دهيد. قبل از اينكه كودكتان قادر به راه رفتن شود، سعي كنيد هر روز با او توپ بازي كنيد و وقتي توانست راه برود، او را براي بازي بيرون ببريد. كودكان نوپا هر روز بايد از هواي تازه استفاده كنند و در هواي آزاد ورزش كنند؛ حتي در هواي سرد. مردم تصور مي‌كنند كه هواي سرد باعث سرماخوردگي مي‌شود. اما يادتان باشد: اين ويروس‌ها هستند كه باعث سرماخوردگي مي‌شوند و ويروس‌ها در داخل خانه و فضاي بسته زندگي مي‌كنند.
به كودكتان ويتامين ث بدهيد. علاوه بر پيروي از هرم غذايي و دادن ميوه و سبزيجات فراوان به او، مي‌توانيد رژيم غذايي او را با مولتي ويتامين‌ها و ويتامين ث كامل كنيد. هرچند تاثير مستقيم ويتامين ث در قطع سرماخوردگي ثابت نشده است، اما خيلي‌ها معتقدند كه اين ويتامين به درمان سرماخوردگي كمك مي‌كند و واقعاً ضرري ندارد. از پزشك خود بپرسيد كه آيا مي‌توانيد در شش ماهگي به او قطرهٔ ويتامين بدهيد. در سن دو سالگي مي‌توانيد به جاي قطره از قرص‌هاي جويدني استفاده كنيد.
ميزان دريافت مواد قندي او را پايين نگه داريد. شواهد نشان مي‌دهند كه قند فعاليت سلول‌هاي سفيد را كاهش مي‌دهد و واكنش آن‌ها را نسبت به ميكروب‌ها تضعيف مي‌كند. يكي از متهمين اصلي رژيم غذايي كودكان آب ميوه است. به علت مايع بودن آب ميوه كودكان بيشتر مواد غذايي آن را از دست مي‌دهند و شكر آن را جذب مي‌كند. به جاي آن به كودكتان وقتي قادر به خوردن غذاهاي جامد شد، تكه‌هاي موز يا سيب بدهيد و كمي ماست نيز به او بدهيد. ماست حاوي باكتري‌هاي مفيدي است كه به بدن كودك در مبارزه با ناراحتي‌هاي شكم كمك مي‌كند. براي تقويت سيستم ايمني كودك اين كار ضروري است.

راي پيشگيري از ابتلاي كودك به بيماريهاي عفوني و ويروسي يك سري مراقبت ها رعايت برخي نكات بسيار حائز اهميت است مي خواهيم آنها را به شما معرفي كنيم.

رئيس انجمن عفوني اطفال با بيان دلايل ابتلا به عفونت‌هاي ويروسي، گفت: مصرف مايعات، فراوان و گرم، شلغم، ويتامين‌ها و پروتئين‌ها و عدم استفاده از غذاهاي چرب، پرادويه و محرك مانند فست‌فودها و سوسيس و كالباس به مبتلايان توصيه مي‌شود.

محمدرضا بلورساز در گفت‌وگو با فارس، اظهار داشت: شايع‌ترين بيماري كه گرفتار آن هستيم، بيماري‌هاي ويروسي است كه با شروع مدارس و كودكستان‌ها شيوع بالايي پيدا مي‌كند.
*منشأ عفونت‌هاي تنفسي چيست

اين فوق تخصص عفوني اطفال، گفت: نتيجه بيماري‌هاي ويروسي دستگاه تنفسي، گوش‌درد، گلودرد، سينوزيت و عفونت‌هاي ريوي است.
وي ادامه داد:‌ هر عفونتي كه موجب شود، مجاري فوقاني و تحتاني تنفسي درگير شود، عفونت تنفسي محسوب مي‌شود. مجاري فوقاني شامل سينوس‌ها، گلو، حنجره و گوش‌ها و مجاري تحتاني شامل ريه و دستگاه تنفس است.
*سرفه شايع‌ترين علت عفونت‌هاي تنفسي

رئيس انجمن عفوني اطفال با بيان شايع‌ترين علت عفونت‌هاي تنفسي، اظهار داشت: ويروس‌ها شايع‌ترين علت عفونت‌هاي تنفسي هستند كه از طريق سرفه، عطسه، صحبت‌ كردن، استفاده از وسايل آلوده مثل ليوان و قرار گرفتن در محيط‌هاي آلوده ايجاد مي‌شود. نكته قابل توجه اين است كه شايع‌ترين علت ابتلا به عفونت‌هاي تنفسي، سرفه است كه موجب مي‌شود ويروس‌ها در محيط پخش شود.
*علايم گوش درد در شيرخواران و كودكان

اين فوق تخصص عفوني اطفال با بيان اينكه عفونت‌هاي ويروسي بر حسب عضوي كه درگير مي‌شود، متفاوت است، گفت: اگر نوزاد شيرخواري دچار گوش‌درد شود، علائمي مانند تب، بيقراري و بي‌اشتهايي را نشان مي‌دهد كه با امتناع از شير خوردن همراه است، اما چنانچه كودكي دچار گوش‌درد شود، علائمي چون تب و لرز و بي‌اشتهايي دارد و تنها تفاوت او با شيرخوار اين است كه درد خود را بيان مي‌كند.
*علايم عفونت‌هاي سينوس‌ها در شيرخواران و كودكان

بلورساز اظهار داشت: اگر شيرخواري دچار عفونت سينوس‌ها شود، آن را با تب، بيقراري، تهوع و بي‌اشتهايي نشان مي‌دهد و چنانچه كودكي دچار اين عفونت شود، سردرد، تب، گرفتگي بيني، ترشح‌هاي بيني و پشت حلق خواهد داشت.
*علايم گلودرد در شيرخواران و كودكان

وي ادامه داد: شيرخواراني كه دچار گلودرد مي‌شوند، آن را با بيقراري، تب و بي‌اشتهايي نشان مي‌دهند، اين درحالي است كه گلودرد در كودكان با تب، لرز و گهگاهي استفراغ همراه است.
*علايم عفونت حنجره در شيرخواران و كودكان

عضو هيأت علمي دانشگاه علوم پزشكي شهيد بهشتي گفت: مهمترين علامت عفونت حنجره در شيرخواران با تنگي نفس شديد، حالت خفگي، خود را نشان مي‌دهد و اين عفونت در كودكان با عنوان «خروسك» شناخته شده است.
*علايم عفونت ريه در شيرخواران و كودكان

اين فوق تخصص عفوني اطفال اظهار داشت:‌ عفونت ريه در شيرخواران و كودكان با سرفه، تب، لرز، بي‌اشتهايي و تنگي نفس همراه است.
*والدين از دادن داروهاي خودسرانه بپرهيزند

رئيس انجمن عفوني اطفال تصريح كرد: والدين به محض ديدن علائم عفونت‌هاي ويروسي در فرزند خود، او را نزد پزشك برده و از دادن هر نوع دارو به صورت خودسرانه جدا بپرهيزند، متاسفانه مشاهده مي‌شود كه برخي والدين در مواجهه با عفونت‌هاي ويروسي فرزندان خود، از آسپرين و شربت‌هاي سرفه استفاده مي‌كنند كه موجب آسيب‌هايي به كودك مي‌شود.
*مبتلايان به مدرسه نروند

وي ادامه داد: يكي از راههاي پيشگيري از ابتلا به عفونت‌هاي ويروسي اين است كه در صورتي كه كودكي به اين عفونت‌ها مبتلا شد به مدرسه نرود و در صورتي كه در مدرسه بيماري او مشاهده شد به منزل منتقل شود.
*غذاهاي ممنوع موقع ابتلا به عفونت‌هاي ويروسي كدام است

اين فوق تخصص عفوني اطفال گفت: موقع ابتلا به عفونت‌هاي ويروسي دادن مايعات فراوان و گرم، عدم استفاده از غذاهاي چرب، پرادويه و محرك مانند فست‌فودها و سوسيس و كالباس توصيه مي‌شود، همچنين مصرف ميوه‌هاي محرك مانند انگور و خربزه ممنوع است، از طرفي توصيه مي‌شود از شلغم كه فوق‌العاده در پيشگيري از سرماخوردگي موثر است استفاده كنند.
*نقش واكسيناسيون در پيشگيري از ابتلا به عتفونت‌هاي ويروسي

وي افزود: توصيه مي‌شود ضمن انجام واكسيناسيون روتين از واكسن آنفولوآنزا كه زمان تزريق آن از اواخر شهريور تا اوايل دي است استفاده كنند.
عضو هيأت علمي دانشگاه علوم پزشكي شهيد بهشتي، ادامه داد:‌ تغذيه خوب شامل ويتامين‌ها، پروتئين‌ها،‌مايعات گرم و ميوه‌هاي تازه كه سيستم ايمني را قوي مي‌كند در پيشگيري و درمان عفونت‌هاي ويروسي موثر است.